Stedebouwarchitectuur.nl

prefab modules
Auteur: Martijn van den Bouwhuijsen
uin de jaren ’60 en ’70 werden in hoog tempo galerij- en portiekflats uit de grond gestampt om de
voorzien van nieuwe binnenwanden, badkamers en/of keukens en tenslotte uitgebreid met een prefab unit. woningnood te ledigen. De circa 600.000 verouderde appartementen voldoen niet meer aan de he-
Dit alles gebeurt volgens planning in ongeveer vijf werkdagen als de bewoners tijdelijk elders verblijven. dendaagse comfort- en energiezuinigheidseisen. Dit terwijl de betonconstructies vaak in uitsteken-
“De integrale werkwijze is fundamenteel anders dan wat corporaties, architecten en aannemers gewend de staat verkeren. Er zijn diverse methodes om deze flats bij de tijd te brengen. We lichten er twee
zijn,” verheldert Ronald Scholten, directeur van Hodes Bouwsystemen. “Wij nemen een groot deel van het uit, ontwikkeld door respectievelijk Norm-teq en Hodes Bouwsystemen. Beide renovatiemethodes
risico uit handen van de aannemer doordat we een compleet renovatie systeem aanbieden.” Harrie Evers, gaan uit van prefab units die aan het casco worden gehangen. Woningcorporatie Welbions is posi-
directeur van Norm-teq, propageert tevens het belang van ketenintegratie: “Een goede organisatie is cruci- tief: “Renoveren met prefab units lijkt gunstiger dan nieuwbouw, vanwege de sociale, ecologische
aal om tot een oplevering te komen met nul fouten.” en economische voordelen.”
Integratie van technieken
De uitbouwmethodiek geeft veel vormvrijheid aan
De constructie van de flats uit de jaren ’60 en ’70 Complete metamorfose
ontwerpers. Architecten kunnen de prefab units, die kunnen dikwijls nog honderden jaren mee. Vanwege Net zoals het Hengelose Norm-teq met de Norm-teq qua diepte kunnen verschillen, voorzien van een af- de voortgaande verharding van het beton — de hy- life renovatiemethode ontwikkelde het Enschedese werking naar keuze. Het is eigenlijk een extra ont- dratatie gaat langzaam door — is het beton zelfs zo’n Hodes Bouwsystemen een methode voor renova- werp- en bouwtool ten dienste van architecten en tien procent sterker dan bij de oplevering in de vori- tie van galerij- en portiekflats uit de wederopbouw- aannemers. Zowel Hodes Bouwsystemen als Norm- ge eeuw. Ook de wapening is dikwijls nog in goede periode: RenovaPlus. Dit concept kwam tot stand teq kunnen van tevoren analyseren of een flatgebouw staat. Dit blijkt ook uit controlemetingen van wapening in samenwerking met Winkels Techniek, Lucassen in aanmerking komt voor hun renovatiemethodiek, en beton. Hiernaast bieden de funderingen dikwijls Bouwconstructies, HSC Consulting, Portisa en Lunos. wat de esthetische, bouwkundige en installatietech- overcapaciteit. Het behouden van de betonconstruc- Norm-teq werkt bij de ontwikkeling onder andere sa- nische mogelijkheden zijn en uiteraard de prijs. De tie in plaats van slopen en opnieuw bouwen redu- men met DWA, Groosman Partners en de gemeente twee renovatiemethoden zijn qua techniek nagenoeg ceert bovendien de CO -uitstoot tijdens de bouw met Hengelo. Zowel Norm-teq als Hodes Bouwsystemen gelijk: In de fabriek worden units gemaakt, bestaande 70 procent. Dit zijn sterke argumenten voor uitbuiken bieden aan corporaties een complete uitwendige en uit verschillende componenten van de betrokken le- van flats. Uitkragingen tot drie meter aan beide zijden inwendige metamorfose, waarbij behalve prefab units veranciers. Een stalen frame en een gewapend be- blijken mogelijk. De toename van de windbelasting kan ook de bestaande installaties en afbouw vervangen tonnen vloer zorgen voor de stabiliteit. Geïsoleerde in de regel zonder extra aanpassingen worden opge- of gemoderniseerd worden. De appartementen wor- HSB wanden en dak zorgen voor regen, geluid- en nomen door de bestaande langs- en dwarswanden.
den in zo’n geval eerst tot casco gestript, vervolgens windkering en voor extra wooncomfort. Alle door de Norm-teq life module: twee muurankers beves- tigd aan betonnen wand van flat. Links vooraan- zicht oud en nieuw, midden achteraanzicht voor en nieuw, rechts het uitbuikprincipe.
aan casco
RenovaPlus van Hodes Bouwsystemen. Links plattegrond voor en na renovatie. Rechtsboven schematische weergave, rechtsonder demonstratiemodel prefab unit. De units worden bovenin aan de wand en onderin aannemer te leveren, voor de renovatie benodigde uitvoeren van een ferroscan, zodat precies bekend is verhouding tot renovatie hoger en zijn wij als corpora- onderdelen zoals de installaties, de prefab badka- waar geboord moet worden voor de verankering van tie geneigd om ook panden te verkopen om quitte te mers en binnenwanden worden in de prefab modules de console en staalstrip aan het beton. Aan de staal- draaien. Dit is een risicovolle onderneming in de hui- geplaatst. Na het monteren van de unit, plaatst men constructie van de prefab units zit onderin een sta- dige marktomstandigheden. Daarom zijn we geïnteres- gelijk de prefab badkamer en de wanden en kunnen len hulpstuk dat in de stalen vloerconsole grijpt. Het seerd in effectieve en efficiënte renovatiemethoden die de W en E installaties worden gekoppeld. Vervolgens staalframe is bovenin voorzien van een uitstekende de levensduur van flats met minstens dertig jaar ver- bouwt de aannemer de rest af in het pand, zodat de stalen strip met drie gaten voor de bevestiging van de lengen. Een pilotproject met enkele modules zou een bouw effectief en efficiënt verloopt.
aardige start kunnen zijn. Op die manier kunnen wij en de bewoners zien of en hoe het in de praktijk werkt.” Ophangen aan het casco
Kostenefficiënt
Het belangrijkste verschil tussen bouwmethodes Volgens berekeningen van Norm-teq life en Renova- Comfortabel, modern en energiezuinig
Norm-teq life en RenovaPlus zit hem in de veranke- Plus is renoveren met uitbuikmodules niet alleen goed- Duurzaamheid is een andere pluspunt van de reno- ring van de modules aan het betonnen casco. De koper dan sloop en nieuwbouw, maar ook voordeliger vatiemethodes van Norm-teq en RenovaPlus. Beide Norm-teq life modules worden met twee muurankers, dan traditionele renovatiemethodes. Woningcorporatie methodes zorgen voor reductie van energiegebruik die fungeren als oplegnokken, scharnierend aan de Welbions overweegt om een prefab unitbouwmetho- en andere voordelen. Hierover zegt Evers: “We on- bestaande betonwanden bevestigt. Deze verbinding de toe te passen in Hengelo. Harry Rupert, directeur derzochten voor het project Hengelose Es verschil- is in drie richtingen te stellen om maatafwijkingen tus- van woningcorporatie Welbions zegt hierover. “In de lende energieconcepten. Bij alle varianten wordt de sen de bestaande betonconstructie en de maatvaste wijk Hengelose Es bevinden zich acht verouderde CO -uitstoot met minstens 50 procent gereduceerd modules op te vangen. Tijdens de montage wordt flatgebouwen, waaronder het complex aan de Pieter en verlaagt het energielabel van F/G minstens naar de prefab module met uitkragende bovenregel in de Breughelstraat. De installaties, toiletten, badkamers B en soms zelfs A++. In dat laatste geval zouden nokken gehesen en steunt vervolgens met twee stel- en gevels zijn aan vervanging toe. Slopen en nieuw- de maandelijkse energielasten zelfs met 75 euro per schroeven aan de onderzijde op de gevels. bouw heeft niet onze voorkeur omdat dit veel energie maand dalen ten opzichte van nu, terwijl de huur voor RenovaPlus hanteert een andere bevestigingmetho- en materiaal vergt. Verder is nieuwbouw duur, omdat de zittende bewoners onder het niveau van nieuw- de. De prefab units worden bovenin aan de wand en bewoners moeten verhuizen en wij minder woningen onderin aan de vloer bevestigd. Cruciaal onderdeel terugkrijgen, in vergelijking tot renovatie met prefab is het inmeten van de bestaande constructie en het units. Hierdoor wordt bij nieuwbouw de huurprijs in

Source: http://www.stedebouwarchitectuur.nl/Uploads/2011/9/Binder4.pdf